“…การเสด็จต่างแดนรอบๆ บ้านสยามในอาณานิคมของฮอลันดา และอังกฤษ
คือสิงคโปร์(ชวา พม่า) และอินเดียมีความสำคัญยิ่งยวด และจะทำให้เราเข้าใจ
ประวัติศาสตร์การเมืองการปกครองของไทยสมัย รัชสมัยที่ ๕ ได้ดีกว่าและมาก
กว่าด้วยซ้ำไป รูปแบบของการปกครอง ของเจ้าอาณานิคมเป็นสิ่งที่ รัชกาลที่๕
รวมทั้งเจ้าและ ขุนนางสยามให้ความสนใจ ต้องการเรียนรู้ และลอกเลียนเพราะ
เป็นเรื่องที่เห็นชัดใกล้ตัวมีผลกระทบต่อบ้านเมืองของสยามโดยตรงก่อนที่ชนชั้น
นำไทยจะเดินทางไปไกลถึงศูนย์กลางของมหาอำนาจใหม่อย่างที่ ณ กรุงลอนดอน
กรุงปารีส กรุงเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก หรือบางเมืองหลวงของประเทศในยุโรปในอีกสอง
สามทศวรรษต่อมาจากต้นสมัยรัชกาลที่ ๕”
