จดหมายเหตุ ลา ลูแบร์ ราชอาณาจักรสยาม The Kingdom of Siam Simon de La Loubere มองซิเออร์ เดอะ ลาลูแบร์ สันต์ ท. โกมลบุตร แปล

จดหมายเหตุ ลา ลูแบร์ ราชอาณาจักรสยาม

หนังสือเล่มนี้เป็นหลักฐานชั้นต้น เกี่ยวกับประวัติศาสตร์สยามสมัย กรุงศรีอยุธยา เมื่อ 324 ปีล่วงมาแล้ว เป็นหลักฐานที่สำคัญมากเพราะว่า เขียนโดย ผู้ที่เห็นเหตุการณ์และเป็นคนฉลาดช่างสังเกต ทำให้ได้ข้อมูลเกี่ยวกับสังคมสยาม โดยเฉพาะคนในกรุงศรีอยุธยาที่ละเอียดอย่างไม่เคยมีใครทำมาก่อน ในขณะที่ หลักฐานซึ่งคนไทยบันทึกมีน้อยมาก เพราะส่วนใหญ่ถูกเผาไปตอนเสียกรุงศรีอยุธยา ให้พม่าในพ.ศ. 2310 อีกส่วนหนึ่งเป็นเพราะพงศาวดารไทยมักบันทึกเรื่องของ ราชวงศ์สงครามและการเมืองแต่เรื่องของชาวบ้านชีวิตความเป็นอยู่ไม่มีใครบันทึกเอาไว้

มองซิเออร์เดอ ลา ลูแบร์(Simon de la Loubere) เป็นเอกอัครราชทูต ฝรั่งเศสของพระเจ้าหลุยส์ที่14ออกเดินทางจากท่าเรือเมืองเบรสต์ประเทศฝรั่งเศส เมื่อวันที่ 1 มีนาคม ค.ศ. 1687 เรือมาถึงกรุงศรีอยุธยาเมื่อวันที่ 27 กันยายน ปีเดียวกัน รวมเวลาเดินทางขามา 211 วัน เขาพำนักอยู่ในเมืองไทย 3 เดือน 6 วัน เพื่อถวายพระราชสาสน์ของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ต่อสมเด็จพระนารายณ์มหาราช แล้วออกจากกรุงศรีอยุธยาเมื่อวันที่ 3 มกราคม ค.ศ.1688 มาถึงท่าเรือเมืองเบรสต์ เมื่อวันที่27 กรกฎาคม ปีเดียวกัน รวมเวลาเดินทางขากลับ 206 วัน

.

หนังสือเล่มนี้มีเนื้อหาที่ยาวมาก แบ่งเนื้อหาเป็น 3 ตอนกับ 1 ภาคผนวก

ตอนที่ 1 ว่าด้วยประเทศสยาม มี 9 บท กล่าวคือลักษณะทางภูมิศาสตร์ ผลผลิตของประเทศ ป่าไม้เหมืองแร่ การเกษตร (การทำนา ทำสวน) และ ประวัติศาสตร์ความเป็นมาของคนสยาม

ตอนที่ 2 ว่าด้วยขนบธรรมเนียมของชาวสยามโดยทั่วๆ ไป มี 15 บท ประกอบด้วย การแต่งกาย รูปร่างของชาวสยาม บ้านเรือน เครื่องเรือน ข้าวของ เครื่องใช้ยานพาหนะ การแสดงการละเล่น การแต่งงานและการหย่าร้าง การศึกษา อบรม วิชาแพทย์วิชาเคมีวิชาคำนวณ ดนตรีกรีฑา การช่าง การค้าขาย และอุปนิสัย ของชาวสยาม

ตอนที่ 3 ว่าด้วยจารีตของชาวสยามตามชั้นบุคคลในฐานะต่างๆ ขุนนาง ตุลาการและระบบการศาล เสนาบดีฝ่ายพลเรือน ฝ่ายทหาร พระคลังและการคลัง พระราชลัญจกร พระมหาอุปราช พระบรมมหาราชวัง กองทหารรักษาพระองค์ สตรีในพระบรมมหาราชวัง กรมภูษามาลา ธรรมเนียมในราชสำนัก การทูต ชาวต ่างประเทศที่อพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานในสยาม พระภิกษุ และสังฆาวาส ลัทธิศาสนาของภิกษุ การปลงศพของชาวสยามและชาวจีน ความบรมสุขและ บรมทุกข์ของชาวสยาม ข้อควรระวังในการเผยแพร่ศาสนาของชาวตะวันตก